Upadłość konsumencka to proces, który może pozwolić odzyskać stabilność zarówno finansową, jak i życiową. Proces ten jest przy tym wieloetapowy, a oprócz osoby zadłużonej, uczestniczą w nim także inne podmioty, w tym przede wszystkim syndyk. Syndyk ze względu na cel i sposób swojego działania, bywa czasem jednak mylony z komornikiem. Dlaczego tak się dzieje? Syndyk a komornik – jakie są między nimi różnice, szczególnie w kontekście upadłości konsumenckiej? O tym w niniejszym artykule.
Syndyk a komornik – co ich łączy?
Zanim opowiem o różnicach pomiędzy syndykiem i komornikiem, powiedzmy sobie najpierw, co łączy te dwa podmioty.
Zasadniczo wspólny jest cel ich działania. Zarówno syndyk, jak i komornik pomagają bowiem dłużnikowi spłacić jak największą liczbę należności, która na nim ciąży. Robią to jednak w różny sposób, w różnych postępowaniach i mając różne uprawnienia oraz cele poboczne.
Najważniejsze z tych różnic uwypuklone zostaną przy dokładnym przedstawieniu jednego i drugiego podmiotu.
Kim jest syndyk, czym się zajmuje i jakie ma uprawnienia? Syndyk a komornik
Syndyk to podmiot, który pełni kluczową funkcję w postępowaniu upadłościowym. To on bowiem od momentu ogłoszenia upadłości dłużnika przejmuje pełne prawo do zarządzania jego majątkiem.
Jego główne zadanie, polegające na sprawowaniu zarządu nad tym majątkiem, różni się przy tym w pewnym zakresie przy upadłości konsumenckiej oraz przy upadłości przedsiębiorcy.
W tym drugim bowiem przypadku syndyk działa przede wszystkim na korzyść wierzycieli, podejmując przy tym takie kroki, które pozwolą na spieniężenie upadłego majątku i zaspokojenie ich roszczeń.
Przy upadłości konsumenckiej natomiast celem nadrzędnym jest oddłużenie osoby niewypłacalnej, która w procesie tym musi pozostawać z niezbędnymi do życia środkami.
Do głównych obowiązków syndyka należą:
- Przejęcie, zarządzanie i zabezpieczenie majątku podmiotu upadłego;
- Likwidacja masy upadłościowej;
- Zawiadomienie o ogłoszeniu upadłości wierzycieli i komorników;
- Sporządzenie listy wierzytelności;
- Poszukiwanie aktywów dłużnika;
- Odzyskiwanie majątku bezskutecznie przez dłużnika zbytego.
Syndyk działa przy tym aż do momentu zakończenia postępowania upadłościowego, do którego może dojść w wyniku:
- Zatwierdzenia planu spłaty;
- Skutecznego i pełnego zbycia masy upadłościowej;
- Umorzenia postępowania upadłościowego.
Syndykiem może zostać osoba, która spełni warunki określone w Prawie upadłościowym oraz we właściwym rozporządzeniu wykonawczym. Kluczowe jest przy tym przede wszystkim posiadanie licencji doradcy restrukturyzacyjnego.
Komornik – kim jest i co robi? Syndyk a komornik
Powyżej przedstawione informacje porównać teraz należy z opisem komornika.
Komornik to bowiem organ władzy publicznej, który działa w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko dłużnikowi, wszczętego na wniosek wierzyciela.
Już tutaj zauważyć więc możemy najważniejszą różnicę, jaka zachodzi pomiędzy syndykiem i komornikiem. Jest to różnica w rodzaju postępowań oraz sposobie ich rozpoczęcia. Postępowanie upadłościowe, w ramach którego działa syndyk, wszczynane jest bowiem na wniosek dłużnika, ale za zgodą sądu. W przypadku postępowania egzekucyjnego nie ma natomiast ingerencji sądu.
Powyższe determinuje nieco inny charakter funkcjonowania komornika, które oparte jest na przepisach Kodeksu postępowania cywilnego (a nie Prawa upadłościowego). Zgodnie z nimi komornik może między innymi:
- Szacować majątek dłużnika i sporządzić jego spis;
- Zajmować rachunki bankowe dłużnika;
- Przejmować część uzyskiwanego przez dłużnika wynagrodzenia;
- Sprzedawać aktywa dłużnika (w tym także jego nieruchomości);
- Korzystać ze środków przymusu i wsparcia policji.
Wymagania na stanowisku komornika określone zostały w artykule 11 Ustawy o komornikach sądowych. Niezbędne jest tu między innymi ukończenie studiów prawniczych, dwuletniej aplikacji komorniczej oraz stażu na stanowisku asesora komorniczego.
Syndyk a komornik – czyli co, kiedy te dwa podmioty krzyżują swoje działania?
Mówiąc o różnicach pomiędzy syndykiem i komornikiem oraz stojących za tymi podmiotami postępowaniach, koniecznie należy jeszcze zwrócić uwagę na sytuację, w której spotkamy się z nimi dwoma jednocześnie. Co wtedy się dzieje i kto ma pierwszeństwo?
Prowadzone przez komornika postępowanie egzekucyjne, które zostało wszczęte jeszcze przed dniem ogłoszenia upadłości, a które dotyczy majątku wchodzącego w skład masy upadłości, z mocy prawa ulega zawieszeniu z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika. Postępowanie to natomiast całkowicie umarza się po prawomocnym zakończeniu postępowania upadłościowego. Środki, które komornik uzyskał już w ramach postępowania egzekucyjnego, a których jeszcze nie wydał wierzycielom, przelewa się natomiast na poczet masy upadłości.
Po ogłoszeniu upadłości nie jest także możliwe wszczęcie kolejnego postępowania egzekucyjnego. Wierzyciele chcący odzyskać swoje należności powinni więc wziąć udział w toczącym się postępowaniu upadłościowym.
PODSUMOWANIE, czyli różnica między syndykiem i komornikiem
Najważniejsza różnica pomiędzy syndykiem i komornikiem polega na działaniu w ramach dwóch różnych postępowań, a więc kolejno: postępowania upadłościowego i postępowania egzekucyjnego. Postępowania te mają różne źródła oraz różny charakter, w związku z czym inne są sposoby funkcjonowania opisywanych podmiotów.
Przynajmniej częściowo wspólny jest natomiast cel ich działań. Obydwoje pomagają bowiem dłużnikowi spłacić jak największą liczbę jego należności. Komornik działa tu jednak wyłącznie w interesie wierzyciela, natomiast syndyk w przypadku upadłości konsumenckiej dąży przede wszystkim do oddłużenia upadłego dłużnika.
______________________________________________________
Autor wpisu: Adwokat Michał Podgórski
Potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie upadłości konsumenckiej?
Skontaktuj się ze mną:
+48 695-501-001
kancelaria@mpodgorski.com
