Obecnie kierowcy nie mają obowiązku posiadania przy sobie prawa jazdy – za jego brak nie grozi im mandat, jak jeszcze kiedyś. W razie kontroli uprawnienia kierującego oraz inne konieczne informacje weryfikuje się w centralnej ewidencji kierowców. Jednak jakie konsekwencje czekają osobę, która nie posiada uprawnień do zasiadania za kółkiem? Albo co wtedy, gdy ktoś kieruje pojazdem pomimo orzeczonego wcześniej zakazu? Wszystko w gruncie rzeczy zależy od indywidualnego przypadku. Warto jednak mieć świadomość, że prowadzenie pojazdu pomimo orzeczonego zakazu jest przestępstwem, za które sprawcy może grozić kara nawet do 5 lat pozbawienia wolności.
Celem tego zakazu jest – przede wszystkim – wyeliminowanie z ruchu drogowego kierowców, którzy stwarzają zagrożenie bezpieczeństwa dla innych uczestników ruchu. Oczywiście wpis ten nie ma na celu wzbudzić postrachu wśród kierowców. Piszę go, aby zwiększyć świadomość na temat przykrych konsekwencji związanych z niedotrzymywaniem warunków wcześniej orzeczonego zakazu. Właśnie dlatego z tego wpisu dowiesz się:
- kiedy jazdę bez prawa jazdy traktuje się jako wykroczenie, a kiedy jako przestępstwo?
- jaki mandat grozi za prowadzenie pojazdu bez uprawnień?
- kiedy orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów?
- jaka kara grozi za prowadzenie pojazdu mimo wcześniej orzeczonego zakazu – na przykład, gdy zostało nam ono zabrane z powodu przekroczenia dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym?
Serdecznie zapraszam do lektury.
Wykroczenie a przestępstwo – czym się od siebie różnią?
Zarówno wykroczenie, jak i przestępstwo to czyny zabronione, które zagrożone są różnego rodzaju karami. Zasadnicza różnica między nimi polega jednak na tym, że wykroczenie charakteryzuje się mniejszym stopniem szkodliwości społecznej. Właśnie dlatego za popełnienie wykroczenia zasadniczo grozi kara pieniężna, a w przypadku przestępstwa ma ona surowszy wymiar niż tylko zapłata określonej sumy.
Jak ta kwestia ma się zatem do omawianego w niniejszym wpisie tematu?
- Z wykroczeniem na tym tle będziemy mieli do czynienia, kiedy sprawca w ogóle nie posiada i wcześniej nie posiadał odpowiednich uprawnień do kierowania pojazdem. Wbrew pozorom przypadek, kiedy kierujący nie zdał lub nigdy nie podchodził do egzaminu na prawo jazdy zagrożone jest mniejszym wymiarem kary.
- Natomiast przestępstwo zostanie przypisane sprawcy wtedy, kiedy kierował on pojazdem pomimo cofnięcia mu uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych. Czyli kiedyś je posiadał, jednak z jakiegoś powodu zostały mu odebrane. Najczęściej będziemy mieli z taką sytuacją do czynienia z powodu przekroczenia maksymalnej liczby punktów karnych lub gdy kierowca stracił uprawnienia na podstawie orzeczenia sądu. Oczywiście istnieją także inne przypadki, kiedy zakaz może zostać orzeczony, ale o tym poniżej.
Prowadzenie pojazdu bez uprawnień – zmiany 2022
Warto mieć świadomość, że od początku 2022 roku jazda samochodem bez uprawnień nadal jest wykroczeniem, jednak z tego powodu Policja nie wystawi nam już mandatu – sprawa po prostu trafia do sądu. To właśnie sąd zdecyduje – po przeanalizowaniu wszystkich okoliczności – jaki wymiar kary należy wymierzyć w konkretnej sytuacji.
Zgodnie z art. 94 Kodeksu wykroczeń:
Kiedy można orzec zakaz prowadzenia pojazdów?
Uprawnienia do kierowania pojazdem mechanicznym mogą zostać odebrane kierowcy w szczególności, gdy:
- nie dostosował się on do polecenia zatrzymania pojazdu mechanicznego,
- prowadził pojazd po cofnięciu uprawnień,
- prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
- popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia (katastrofy albo wypadku w komunikacji).
Przeczytaj także: Wypadek drogowy – kiedy będzie przestępstwem?
Jaka kara grozi za prowadzenie pojazdu mimo orzeczonego zakazu?
Na zakończenie warto wspomnieć, że przestępstwo to może zasadniczo przybierać dwie formy. Po pierwsze – taki zakaz może być wynikiem przekroczenia dopuszczalnej ilości punktów karnych lub prowadzenia pojazdu z nadmierną prędkością w terenie zabudowanym. Za ten czyn zabroniony sprawcy grozi kara grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Drugim przypadkiem będzie sytuacja, gdy kierowca prowadzi pojazd mimo zakazu wydanego przez sąd. I to właśnie w takiej sytuacji będziemy mieli do czynienia z wyższym wymiarem kary. Bowiem zgodnie z art. 244 Kodeksu karnego sprawca takiego czynu podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Wiąże się to poniekąd z tym, że jest to obraza wymiaru sprawiedliwości.
______________________________________________________
Autor wpisu: Adwokat Michał Podgórski
Potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie prowadzenia pojazdu pomimo zakazu?
Skontaktuj się ze mną:
+48 695-501-001
kancelaria@mpodgorski.com
