Opieka naprzemienna w praktyce polega na tym, że dziecko przebywa na zmianę u każdego rodziców w porównywalnym czasie. Mimo że modelu tego typu opieki nie uregulowano wyraźnie w przepisach, cieszy się ona popularnością w określonych sytuacjach i nie ma żadnych przeszkód, aby ją stosować. Z tego wpisu dowiesz się:
- na czym polega opieka naprzemienna?
- kiedy warto ją zastosować?
- jak o nią wnioskować i czy zawsze mamy gwarancję, że sąd zgodzi się na jej zastosowanie?
- jak ten model opieki wpływa na otrzymywane świadczenia – alimentacyjne i rodzinne (np. 500+)?
Zapraszam do lektury.
Z czym wiąże się opieka naprzemienna z prawnego punktu widzenia?
W modelu opieki naprzemiennej rodzice sprawują pieczę nad małoletnim w niemal identycznym zakresie. Dzięki temu może on utrzymywać stały kontakt zarówno z matką, jak i z ojcem. Opieka bardzo często kojarzy nam się wyłącznie z samym kontaktem z dzieckiem. Jednak – z prawnego punktu widzenia – jest to sposób wykonywania władzy rodzicielskiej. Właśnie dlatego zastosowanie opieki naprzemiennej będzie możliwe tylko wtedy, gdy obojgu rodzicom przysługuje pełna władza rodzicielska względem dziecka.
Więcej na temat władzy rodzicielskiej przeczytasz tutaj: Pozbawienie władzy rodzicielskiej – kiedy jest możliwe?
Czy przy opiece naprzemiennej przysługują alimenty?
Zasadniczo wszystko zależy od sytuacji i podejścia rodziców do zapewniania dziecku zdrowego rozwoju. Alimenty nie muszą, ale mogą być ustanowione – na przykład, gdy możliwości finansowe rodziców znacznie się od siebie różnią. Nawet, jeśli wykonują oni władzę rodzicielską w równy sposób, można starać się o to, aby dziecko żyło na tym samym lub podobnym poziomie, co zamożniejszy rodzic.
Opieka naprzemienna a świadczenia rodzinne (500+)
Jeżeli sąd ustanowi na rzecz obojga rodziców opiekę naprzemienną, świadczenia rodzinne będą przysługiwać każdemu z nich. Jednak ich wysokość wówczas będzie dzielona po połowie – lub w sposób adekwatny do sprawowanej opieki w danym miesiącu, w którym świadczenie to przysługuje.
Kiedy rodzice dziecka mogą starać się o ustanowienie opieki naprzemiennej?
Ze względu na charakter tego rodzaju opieki, aby móc ją ustanowić, wymagane jest, by:
- obydwoje rodzice posiadali pełną władzę rodzicielską względem dziecka, wobec którego ma zostać zastosowana opieka naprzemienna oraz byli zgodni co do tego, że chcą zastosować właśnie ten model opieki,
- rodzice byli w stanie porozumiewać się ze sobą w sprawach dotyczących dziecka, oraz
- najważniejsze – aby za tym rozwiązaniem przemawiało dobro dziecka. Przede wszystkim chodzi o to, aby nie odczuło ono za bardzo negatywnych skutków związanych ze stosowaniem tego modelu opieki. Warto pamiętać o praktycznych aspektach tego rozwiązania. Choć gwarantuje rodzicom zachowanie równej relacji z dzieckiem, wiąże się on z częstym przemieszczaniem się dziecka i zmianą środowiska (na przykład co dwa tygodnie). Często podkreśla się bowiem, że dla dziecka ważna jest stabilność i codzienne rytuały, które gwarantują mu zdrowy rozwój.
Przeczytaj także: Ograniczenie władzy rodzicielskiej – kiedy jest możliwe?
Jak ustanowić opiekę naprzemienną?
Opieka naprzemienna powinna być wynikiem ugody rodziców, czyli ich wspólnego, zgodnego stanowiska. Mogą oni sporządzić tzw. porozumienie rodzicielskie, w którym określą sposób wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Można je przedstawić sądowi w trakcie spraw:
- o rozwód czy separację, jeśli dziecko pochodzi ze związku małżeńskiego, oraz
- dotyczących ustalenia władzy rodzicielskiej i kontaktów z dzieckiem, jeśli rodzice dziecka nigdy nie zawarli związku małżeńskiego.
Co najważniejsze, sąd może – ale nie musi – zgodzić się na propozycję przedstawioną przez rodziców dziecka. Jeśli nie będą oni zgodni co do (chociażby pobocznych) kwestii dotyczących dziecka, może uznać, że opieka naprzemienna będzie zagrażać jego dobru, przez co nie będzie mogła zostać orzeczona. Wówczas dziecko pozostanie pod stałą opieką jednego z rodziców. Drugi natomiast najczęściej zyska wyłącznie prawo do spotkania się z nim w wyznaczonych z góry terminach.
Opieka naprzemienna – na czym polega i jak ją ustanowić? Podsumowanie
W ramach podsumowania warto wskazać, że opieka naprzemienna może być korzystnym rozwiązaniem, jeśli rodzice dziecka żyją ze sobą (choć osobno) w zdrowej i bezkonfliktowej relacji, która umożliwia im stawianie potrzeb dziecka na pierwszym miejscu – bez względu na różne okoliczności. Niestety w praktyce nie zawsze jest to możliwe, a do tego dochodzą inne wady tego rozwiązania – na przykład konieczność utrzymywania dwóch domów, w których dziecko będzie czuło się bezpiecznie i będzie miało szansę zdrowo się rozwijać.
______________________________________________________
Autor wpisu: Adwokat Michał Podgórski
Potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie opieki naprzemiennej?
Skontaktuj się ze mną:
+48 695-501-001
kancelaria@mpodgorski.com
