Ograniczenie władzy rodzicielskiej jest możliwe, gdy istnieją poważne i obiektywne przeszkody utrudniające lub wręcz uniemożliwiające prawidłowe wykonywanie praw rodzicielskich. Nadrzędnym celem tej instytucji prawa rodzinnego jest przede wszystkim ochrona dobra dziecka.
Warto również dodać, że ograniczenie władzy rodzicielskiej nie stanowi środka represji w stosunku do rodziców, lecz jest środkiem ochrony zagrożonego dobra dzieci. Z tego też względu każda sprawa dotycząca ograniczenia praw rodzicielskich powinna być rozpatrywana indywidualnie, jednocześnie poddając analizie wszystkie okoliczności towarzyszące sprawie. Sprawy z zakresu władzy rodzicielskiej nierzadko należą do trudnych i skomplikowanych postępowań przed sądem. Towarzyszą im silne emocje, nad którymi trudno zapanować na sali sądowej.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym różni się pozbawienie władzy rodzicielskiej od jej ograniczenia?
- Kiedy można ograniczyć władzę rodzicielską?
- Na czym polega ograniczenie władzy rodzicielskiej?
- W jaki sposób wszcząć postępowanie w tym przedmiocie?
- Gdzie złożyć stosowny wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej?
Zapraszam do lektury.
Pozbawienie czy ograniczenie władzy rodzicielskiej?
Trafia do mnie bardzo wielu Klientów, którzy z powodu problemów rodzinnych z miejsca żądają pozbawienia władzy rodzicielskiej drugiego rodzica dziecka. Warto mieć jednak świadomość, iż pozbawienie władzy rodzicielskiej to jedna z najdalej idących instytucji, która znacząco wpływa na prawa rodzica. Z tego też względu jest to możliwe jedynie w najpoważniejszych przypadkach. Oczywiście nie musimy pozostawać bezczynni. Mało osób wie, że ma również drugą możliwość, czyli ograniczenie władzy rodzicielskiej.
Zgodnie z art. 107 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
„W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia”.
Kiedy można ograniczyć władzę rodzicielską?
Zgodnie z powyżej przytoczonym artykułem, można wyróżnić dwie sytuacje, w których ograniczenie władzy rodzicielskiej jest możliwe:
- po pierwsze, gdy zagrożone jest dobro dziecka,
- po drugie, gdy rodzice dziecka żyją w rozłączeniu, np. na skutek rozwodu czy separacji.
Możemy sobie wyobrazić, na czym polega życie rodziców dziecka w rozłączeniu, jednak znacznie trudniej jest dokładnie określić, kiedy będziemy mieć do czynienia z „zagrożonym dobrem dziecka”. Sformułowanie to ma bardzo szeroki zakres. Z tego względu sąd bada jego wystąpienie każdorazowo, rozpoznając daną sprawę.
Należy jednak wskazać, iż z zagrożeniem dobra dziecka będziemy mieli najczęściej do czynienia, gdy władza rodzicielska przez jednego (lub oboje) rodziców wykonywana jest w nienależyty sposób. Na przykład, gdy rodzic:
- zajmuje się dzieckiem pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających,
- znęca się nad dzieckiem,
- stawia opór i nie zgadza się na przeprowadzenie zabiegu medycznego mającego na celu uratowanie życia bądź zdrowia dziecka.
Na czym może polegać ograniczenie władzy rodzicielskiej?
Sąd, w ramach ograniczenia władzy rodzicielskiej, może nałożyć na rodzica/rodziców:
- nadzór kuratora sądowego,
- obowiązek pilnowania dziecka w zakresie chodzenia do szkoły,
- obowiązek wysłania dziecka do placówki wychowawczej,
- ograniczenie decyzyjności rodziców w sprawach dotyczących dziecka (np. sąd opiekuńczy będzie rozstrzygać istotne sprawy dotyczące dziecka).
Wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej
Władzę rodzicielską można ograniczyć jedynie w drodze orzeczenia sądu. Jeżeli ma miejsce jedna z dwóch powyższych sytuacji (dobro dziecka jest zagrożone lub rodzice żyją w rozłączeniu), sprawę można skierować na wokandę sądu. W celu wszczęcia postępowania należy złożyć odpowiedni wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej. Należy go skierować do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka.
Podsumowanie
Do ograniczenia władzy rodzicielskiej może dojść w dwóch sytuacjach. Po pierwsze, gdy rodzice nie żyją wspólnie i nie są w stanie się porozumieć co do najistotniejszych kwestii życia dziecka. Chodzi przede wszystkim o wybór szkoły, lekarza, miejsca zamieszkania, miejsca spędzenia wakacji czy wydania paszportu dla dziecka. W drugim przypadku władza rodzicielska jednego lub obu rodziców może również zostać ograniczona, gdy dobro dziecka jest zagrożone. Najczęściej ma to miejsce, gdy rodzic nadużywa władzy rodzicielskiej lub nie korzysta z niej w sposób prawidłowy.
Przeczytaj także: Przemoc domowa (znęcanie) – co za to grozi?
W momencie gdy powyższe nadużycia mają charakter rażący, możemy wnioskować o całkowite pozbawienie praw rodzicielskich. Jest to jednak temat na osobny wpis, który myślę, że pojawi się na moim blogu już wkrótce. Jeśli interesuje Cię ta tematyka, serdecznie zachęcam do śledzenia moich publikacji.
______________________________________________________
Autor wpisu: Adwokat Michał Podgórski
Potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie odroczenia wykonania kary?
Skontaktuj się ze mną:
+48 695-501-001
kancelaria@mpodgorski.com
