Rozwód to trudny moment, który wiąże się nie tylko z zakończeniem relacji, ale również z koniecznością uporządkowania spraw majątkowych. Po rozwodzie następuje podział majątku wspólnego, co w praktyce oznacza rozdzielenie wszystkich zasobów zgromadzonych przez małżonków podczas trwania małżeństwa. Jednak czy zawsze oznacza to równy podział? Czy możliwe jest ustalenie innej proporcji – na przykład nierówny podział majątku po rozwodzie? Odpowiedź brzmi: tak, jest to możliwe, choć wymaga spełnienia określonych warunków.
Czego dowiesz się z tego artykułu?
- Czym jest podział majątku po rozwodzie?
- Czym są udziały w majątku?
- Jakie są sposoby na podział majątku: ugoda lub spór w sądzie?
- Jak sąd dzieli majątek wspólny?
- Kiedy możliwy jest nierówny podział majątku?
Zapraszam do lektury!
Czym jest podział majątku po rozwodzie?
Podział majątku po rozwodzie to proces, który pozwala byłym małżonkom na rozdzielenie składników majątkowych zgromadzonych w czasie trwania małżeństwa. Gdy para zawiera małżeństwo bez umowy majątkowej (popularnie zwanej intercyzą), powstaje wspólność majątkowa. Wówczas wszystko to, co małżonkowie nabyli podczas trwania małżeństwa, staje się częścią majątku wspólnego – są to na przykład wspólnie kupione nieruchomości, oszczędności na wspólnych kontach, samochody, a także sprzęt RTV i AGD.
Po rozwodzie konieczne jest ustalenie, które składniki przypadną każdemu z byłych małżonków. Najczęściej przyjmuje się, że małżonkowie mają równe udziały (po 50%) w majątku wspólnym. W rzeczywistości jednak podział ten nie zawsze przebiega równo i w niektórych sytuacjach sąd może orzec inaczej.
Przeczytaj także: Jak wygląda majątek po zawarciu małżeństwa?
Czym są udziały w majątku?
Udziały w majątku to określenie proporcji, w jakich każdy z małżonków jest uprawniony do majątku wspólnego. Standardowo przyjmuje się, że udziały wynoszą po 50% dla każdego z małżonków, jednak w wyjątkowych sytuacjach sąd może zmienić te proporcje, orzekając nierówny podział majątku. Udziały te wyrażają prawo każdego z małżonków do otrzymania części majątku wspólnego po rozwodzie.
Co ważne: podziałowi podlegają tylko te składniki, które należały do majątku wspólnego. Przedmioty nabyte przed ślubem lub te, które jeden z małżonków otrzymał w spadku lub darowiźnie, zazwyczaj pozostają w jego majątku osobistym.
Sposoby na podział majątku – ugoda lub sprawa sądowa
Podział majątku można przeprowadzić na dwa sposoby: na drodze ugodowej lub w formie sporu sądowego.
Ugoda – szybciej i taniej
Podział majątku za porozumieniem stron, czyli ugodowy, to najbardziej polubowny sposób rozdzielenia majątku. W tej formie byli małżonkowie sami decydują, kto otrzyma określone składniki majątkowe. Ugoda pozwala na oszczędność czasu, pieniędzy i stresu, a także na uniknięcie procesu sądowego. Jeśli podział majątku obejmuje nieruchomości, umowa ugodowa musi być sporządzona w formie aktu notarialnego.
Sprawa sądowa – gdy brak porozumienia
W sytuacji, gdy byli małżonkowie nie są w stanie dojść do porozumienia co do podziału majątku, konieczne jest złożenie wniosku do sądu o przeprowadzenie sądowego podziału majątku wspólnego. Sąd analizuje skład i wartość majątku, przyznając poszczególne składniki każdemu z małżonków oraz orzekając o ewentualnych spłatach lub dopłatach, jeśli ich wartości są nierówne. Proces sądowy jest bardziej czasochłonny i kosztowny, ale pozwala na zakończenie sporu, jeśli żadna inna opcja nie jest możliwa.
Jak sąd dzieli majątek wspólny?
W przypadku podziału sądowego sąd dokonuje rozdzielenia majątku, starając się przyznać obojgu małżonkom równe udziały, czyli po 50%. Czasem jednak ze względu na wartość poszczególnych składników majątku (na przykład mieszkania, które trudno podzielić fizycznie), konieczne są dopłaty lub spłaty. Przykładowo, jeśli jedno z małżonków przejmuje mieszkanie, może zostać zobowiązane do spłaty drugiego, aby wyrównać wartość majątku, który każdy z nich otrzymał.
Czy możliwy jest nierówny podział majątku?
Nierówny podział majątku jest możliwy, jednak stanowi wyjątek od zasady równości udziałów. Sąd może orzec nierówny podział, jeśli jeden z małżonków wykaże, że zaszły ważne powody, takie jak:
- Brak zaangażowania w gospodarstwo domowe – na przykład, gdy jedno z małżonków nie przyczyniało się do wspólnego budżetu lub w ogóle nie angażowało się w prowadzenie domu.
- Trwonienie majątku – gdy jedno z małżonków działało na niekorzyść wspólnego majątku, np. przez uzależnienia, które prowadziły do zadłużenia rodziny.
- Przestępstwa lub nałogi – np. poważne zaniedbania lub czyny przestępcze, które wpływały na sytuację finansową rodziny.
W takich sytuacjach sąd może przyznać jednej ze stron większy udział w majątku. Warto jednak pamiętać, że nierówny podział wymaga przedstawienia dowodów na niekorzystne działanie drugiej strony. Samo twierdzenie o niewłaściwym postępowaniu drugiego małżonka nie wystarczy; konieczne są mocne dowody, takie jak zeznania świadków, dokumenty finansowe czy historia zadłużeń.
Jak wnioskować o nierówny podział majątku po rozwodzie?
Aby sąd rozważył nierówny podział, małżonek musi:
- Złożyć odpowiedni wniosek w sądzie, domagając się ustalenia nierównych udziałów.
- Uzasadnić wniosek, przedstawiając dowody, które przekonają sąd o konieczności odstąpienia od zasady równości. Sąd rozpatruje każdą sprawę indywidualnie, badając zarówno finansowy wkład każdej ze stron, jak i ich rzeczywiste zaangażowanie w wspólne życie rodzinne.
Podsumowanie – Czy możliwy jest nierówny podział majątku po rozwodzie?
Podział majątku po rozwodzie nie zawsze musi przebiegać równo. Choć zasada równości udziałów jest podstawową zasadą, sąd może orzec nierówny podział, jeśli istnieją ku temu uzasadnione przyczyny. Procedura sądowa w takim przypadku wymaga przedstawienia odpowiednich dowodów, a sama decyzja jest zależna od oceny sądu. Dlatego jeśli rozważasz nierówny podział majątku, warto wcześniej skonsultować się z prawnikiem, który pomoże przygotować odpowiednią argumentację i zgromadzić dowody.
_________________________________________________________________________
Szukasz pomocy w sprawie rozwodowej? Nie wiesz, jak podzielić majątek po rozwodzie?
Skontaktuj się ze mną:
+48 695-501-001
kancelaria@mpodgorski.com