W dzisiejszym artykule wyjaśnię, kiedy warto złożyć wniosek o dobrowolne poddanie się karze (DPK) oraz jak to zrobić. Postaram się odpowiedzieć możliwie jak najdokładniej na następujące pytania, zachowując przy tym przyzwoitą neutralność:
- Na czym polega dobrowolne poddanie się karze i jakie skutki niesie za sobą?
- Kiedy warto wnioskować o skorzystanie z tej możliwości?
- Jakie są wady i zalety tego rozwiązania?
Już teraz zdradzę, że – wbrew pozorom – nie w każdym przypadku dobrowolne poddanie się karze oznacza maksymalnie szybkie zakończenie procesu. Tymczasem serdecznie zapraszam do lektury.
Przeczytaj także: Odroczenie wykonania kary – kiedy sąd musi się na nie zgodzić?
Na czym polega dobrowolne poddanie się karze?
DPK polega na tym, że sąd skazuje oskarżonego na zaproponowaną przez niego karę, bez przeprowadzania klasycznego postępowania. W praktyce dla oskarżonego oznacza to pełne przyznanie się do winy, a sam wyrok skazujący ma dokładnie takie same skutki, jakby zostało przeprowadzone pełne postępowanie dowodowe. Wniosek o DPK można złożyć w niemal każdej sprawie, o ile:
- zarzucone oskarżonemu przestępstwo nie jest zagrożone karą pozbawienia wolności na więcej niż 15 lat,
- wina oskarżonego co do popełnionego przez niego przestępstwa nie budzi wątpliwości,
- zastosowanie dobrowolnego poddania się karze nie wpłynie na cele postępowania, które zostały osiągnięte bez przeprowadzenia standardowej rozprawy,
- prokurator oraz pokrzywdzony zgodzili się na takie rozwiązanie.
Uwaga!
Prokurator lub osoba pokrzywdzona mogą zawetować wniosek oskarżonego o DPK. Wówczas sąd nie przychyli się do prośby o dobrowolne poddanie się karze. W konsekwencji proces oskarżonego będzie przeprowadzony w toku klasycznego postępowania.
Skutki dobrowolnego poddania się karze
Najważniejszym skutkiem skorzystania z DPK jest fakt, że zazwyczaj cały proces odbywa się na jednej rozprawie. Jeśli oskarżony zdecydował się skorzystać z tej możliwości jeszcze na etapie postępowania przygotowawczego, prokurator może zaniechać przeprowadzenia szeregu czynności, a sąd nie prowadzi postępowania dowodowego.
Do pozostałych skutków skorzystania z dobrowolnego poddania się karze możemy również zaliczyć:
- brak konieczności przesłuchiwania świadków i biegłych w toku rozprawy,
- brak przeprowadzania postępowania dowodowego.
Warto mieć jednak na uwadze, że w sprawach szczególnie skomplikowanych (jak np. przestępstwa gospodarcze czy podatkowe) okoliczności sprawy rzadko są jednoznaczne i często to dowody przeprowadzone na rozprawach mogą doprowadzić do uniewinnienia oskarżonego. Poddając się dobrowolnie karze, oskarżony pozbawia się tej możliwości.
Kiedy warto złożyć wniosek?
DPK to korzystne rozwiązanie dla oskarżonego, który wie, że nie uniknie odpowiedzialności za popełnione przestępstwo. Przede wszystkim może to dotyczyć osób przyłapanych na gorącym uczynku. Jeśli wina takiej osoby jest oczywista i nie występują żadne okoliczności łagodzące, to złożenie wniosku o dobrowolne poddanie się karze może być drogą do uzyskania najkorzystniejszego (z punktu widzenia oskarżonego) wyroku. Co do zasady kara wymierzona w trybie DPK jest zazwyczaj niższa niż ta, o którą wnioskuje prokurator na etapie procesu, a także niższa niż kara wymierzana przez sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego. Jednak pamiętaj, że reguła ta nie dotyczy każdego przypadku.
Uwaga!
Wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary oskarżony może złożyć do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej. Można go złożyć ustnie, w toku rozprawy lub na piśmie – np. jeszcze przed rozpoczęciem rozprawy.
Dobrowolne poddanie się karze – plusy i minusy
Zgodnie z tym, o czym wspomniałem we wstępie, wyszczególniając plusy i minusy instytucji dobrowolnego poddania się karze, postaram się przedstawić je możliwie neutralnie. Mimo że jestem adwokatem i wydawać by się mogło, że jestem bardziej skłonny do tego, by namawiać swoich Klientów do skorzystania z tej możliwości, robię to wyłącznie wtedy, gdy niesie ona za sobą realne korzyści. Musisz mi uwierzyć na słowo.
Wady
- Od wydanego wyroku skazującego nie wniesiesz apelacji.
- Nie w każdym przypadku skorzystanie z tej instytucji oznacza szybkie zakończenie procesu. Abyś mógł skorzystać z tego rozwiązania, sąd musi przeprowadzić odpowiednie postępowanie, w którym ustali, czy Twoja wina co do popełnionego przestępstwa nie budzi wątpliwości oraz czy cele postępowania przeprowadzanego bez rozprawy zostały osiągnięte.
- Jeśli poddasz się dobrowolnie karze jeszcze przed rozpoczęciem postępowania dowodowego, tracisz szansę na obronę.
Zalety instytucji dobrowolnego poddania się karze
- Szansa na uzyskanie „korzystniejszego” wyroku, chodzi przede wszystkim o niższy wymiar kary.
- Oszczędność nerwów – nie będziesz musiał uczestniczyć w rozprawie.
- Masz pewność, jaka kara Cię czeka – bez względu na to, czy ma ona wymiar finansowy, czy pozbawienia/ograniczenia wolności na jakiś czas.
______________________________________________________
Autor wpisu: Adwokat Michał Podgórski
Potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie dobrowolnemu poddaniu się karze?
Skontaktuj się ze mną:
+48 695-501-001
kancelaria@mpodgorski.com
