Na czym polega dozór elektroniczny?
System dozoru elektronicznego (SDE) to sposób wykonywania krótkoterminowej kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym. Na czym polega dozór elektroniczny? Otóż skazany odbywa karę w miejscu zamieszkania, a system kontroluje jego obecność przy użyciu nadajnika umieszczonego na nodze lub ręce oraz urządzeń monitorujących. Skazany może opuszczać mieszkanie jedynie w godzinach określonych przez sąd, na przykład w związku z pracą, nauką czy terapią. Instytucja dozoru elektronicznego stanowi ważny element prawa karnego wykonawczego, które określa zasady odbywania kar w sposób zgodny z celami resocjalizacji.
Kto może skorzystać z dozoru elektronicznego?
Sąd może udzielić zgody na dozór elektroniczny, jeśli skazany spełnia warunki określone w art. 43la KKW. Najważniejsze znaczenie ma wymiar kary – z SDE mogą skorzystać osoby skazane na karę do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a także osoby z wyższą karą, którym do odbycia pozostało nie więcej niż 6 miesięcy. Skazany musi mieć stałe miejsce pobytu, a pełnoletni domownicy zamieszkujące wspólnie ze skazanym muszą wyrazić zgodę. Konieczne jest także sprawdzenie czy warunki techniczne pozwalają na montaż urządzeń.
Sąd ocenia również, czy kara wykonywana w SDE osiągnie swoje cele, a w przypadku osób już osadzonych – także ich dotychczasową postawę. Z systemu są wyłączeni sprawcy, którzy popełnili przestępstwa w warunkach recydywy. Nie znajdzie zastosowania również wobec osób, które działały w zorganizowanej grupie przestępczej lub uczyniły z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu.
Jakie obowiązki obejmuje dozór elektroniczny?
Sąd ustala szczegółowy harmonogram, którego skazany musi ściśle przestrzegać. Obejmuje on godziny pozostawania w domu oraz dopuszczalne wyjścia – na przykład do pracy, szkoły, na leczenie czy w związku z obowiązkami rodzinnymi. Skazany nieprzerwanie nosi nadajnik i dba o powierzone urządzenia. Na żądanie udostępnia sprzęt do kontroli lub wymiany oraz umożliwia pracownikom uprawnionych instytucji wejście do domu. Współpracuje także z kuratorem i udziela wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary. Każde naruszenie zasad rejestruje system, a poważniejsze uchybienia mogą skutkować zarządzeniem odbycia kary w zakładzie karnym.
Jakie korzyści daje dozór elektroniczny?
SDE pozwala skazanemu utrzymać zatrudnienie, kontynuować naukę i pełnić obowiązki rodzinne. Ogranicza skutki izolacji więziennej, co sprzyja resocjalizacji i poprawia szanse na utrzymanie stabilnego życia po zakończeniu kary. Jednocześnie system umożliwia stałą kontrolę i zapewnia realne wykonywanie kary zgodnie z jej celami.
Kiedy sąd odmówi zgody na SDE?
Sąd odmówi zgody, jeśli skazany nie daje rękojmi przestrzegania zasad, brak jest warunków technicznych lub domownicy sprzeciwiają się instalacji. Negatywna decyzja zapada również wtedy, gdy względy bezpieczeństwa lub prewencji przemawiają za odbyciem kary w zakładzie karnym.
Podsumowanie
Na czym polega dozór elektroniczny? Dozór elektroniczny stanowi nowoczesną i mniej dolegliwą formę wykonywania kary pozbawienia wolności. Pozwala skazanemu zachować więzi rodzinne oraz aktywność zawodową, a zarazem zapewnia stałą kontrolę nad przebiegiem kary. To rozwiązanie, które z jednej strony chroni interes społeczny, z drugiej – daje skazanemu realną szansę na odpowiedzialne funkcjonowanie poza zakładem karnym.
